Femke Ruiter

In oktober 2019 zijn de voorstellen hiervoor overhandigd aan de minister en in juni 2020 heeft de Tweede Kamer ingestemd met het voorstel voor de herziening van het curriculum. Onderstaande bouwstenen zullen in het vervolgtraject van Curriculum.nu worden ontwikkeld tot kerndoelen. Klik de titels aan om naar lesmateriaal te gaan van de betreffende bouwsteen.

Samenvatting van alle bouwstenen voor burgerschap

Vrijheid en gelijkheid  
Leerlingen leren van, door en over de waarden van de democratische rechtsstaat. Dit begint met regels/afspraken in de eigen leefomgeving en breidt uit naar de publieke ruimte en samenleving.  

Macht en inspraak  
Leerlingen leren manieren waarop ze besluitvormingsprocessen op vreedzame wijze kunnen beïnvloeden. Ze maken kennis met macht en gezag en de wijze waarop dit georganiseerd is op verschillende niveaus.  

Democratische cultuur  
Leerlingen leren dat hun stem gehoord wordt en dat hun inbreng ertoe doet bij besluitvormingsprocessen in de klas. Zij ervaren dat de ander ook een stem heeft en ontdekken daarbij overeenkomsten en verschillen tussen mensen.  

Identiteit  
Leerlingen ontdekken hun primaire en secundaire emoties, ambities, talenten en ontwikkelpunten. Ze raken bewust van identiteitsvorming aspecten en reflecteren op tradities, vieringen en rituelen.  

Diversiteit  
Leerlingen leren woorden te geven aan wat de ander doet en wil en ontdekken daarin overeenkomsten en verschillen. Ze leren onderlinge conflicten vreedzaam op te lossen. Ze maken kennis met levensbeschouwelijke stromingen. 

Solidariteit  
Leerlingen ontwikkelen manieren om de eigen en de belangen van anderen te behartigen; alsmede uitsluiting, onrechtvaardigheid, discriminatie en ongelijke behandeling te herkennen en benoemen.  

Digitaal samenleven  
Leerlingen leren over de effecten van de online wereld op hun identiteit, persoonlijke (online) leven en op de publieke sfeer. Ze leren kritisch en creatief denken over media-inhouden en -processen en daar ook naar handelen.  

Duurzaamheid  
Leerlingen leren in duurzaamheidskwesties over verschillende waarden en belangen en de gevolgen daarvan voor de leefomgeving, nu en later. Ze leren duurzame keuzes te herkennen en te reflecteren op hun eigen gedrag.  

Globalisering  
Leerlingen verkennen hoe zijzelf, klasgenoten en andere mensen in Nederland verbonden zijn met andere delen van wereld en leren over internationale samenwerking.  

Technologisch burgerschap  
Leerlingen leren over de invloed van technologische ontwikkelingen op henzelf en hun leefomgeving. Ze leren ethische kwesties te herkennen en gaan in gesprek over verschillende perspectieven, die ze zelf kunnen innemen.  

Sinds 2006 zijn scholen verplicht om ‘bij te dragen aan actief burgerschap en sociale integratie’. In artikel 8, derde lid, van de Wet op het primair onderwijs staat sinds 2006: 

Het onderwijs:  

a. gaat er mede van uit dat leerlingen opgroeien in een pluriforme samenleving;  
b. is mede gericht op het bevorderen van actief burgerschap en sociale integratie; en  
c. is er mede op gericht dat leerlingen kennis hebben van en kennismaken met verschillende achtergronden en culturen van leeftijdgenoten. 

Met het instemmen van de wetswijziging wordt dit stuk vervangen door: 

Het onderwijs bevordert actief burgerschap en sociale cohesie op doelgerichte en samenhangende wijze, waarbij het onderwijs zich in ieder geval herkenbaar richt op:  

a. het bijbrengen van respect voor en kennis van basiswaarden van de democratische rechtsstaat, zoals verankerd in de Grondwet, en de universeel geldende fundamentele rechten en      vrijheden van de mens en het handelen naar deze basiswaarden op school;
b. het ontwikkelen van de sociale en maatschappelijke competenties die de leerling in staat stellen deel uit te maken van en bij te dragen aan de Nederlandse democratische samenleving; en
c. het bijbrengen van kennis over en respect voor verschillen in godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, afkomst, geslacht, handicap of seksuele gerichtheid alsmede de waarde dat gelijke gevallen gelijk behandeld worden.  
3a. Het bevoegd gezag draagt zorg voor een school cultuur die in overeenstemming is met de waarden, bedoeld in het derde lid, onderdeel a, en creëert een omgeving waarin leerlingen worden gestimuleerd actief te oefenen met de omgang met deze waarden. 

Lees hier de hele wijziging

Met de wetswijziging krijgt burgerschap een meer verplichtend karakter. Momenteel wordt het gehele curriculum herzien. Voor burgerschap heeft een team tien bouwstenen ontwikkeld, die beschrijven welke specifieke kennis en vaardigheden leerlingen moeten opdoen op het gebied van burgerschap. Dit vormt de basis voor de herziening van de huidige kerndoelen. Een samenvatting van deze bouwstenen lees je hier. 

Aan welke doelen werk je met Samsam? 

Samsam heeft al ruim 45 jaar ervaring op het gebied van (wereld)burgerschap. Met een abonnement ontvang je als school jaarlijks vijf magazines en tien lessen burgerschap. Bij iedere les burgerschap werk je met de leerlingen aan één van de tien bouwstenen (vrijheid & gelijkheid, macht & inspraak, democratische cultuur, identiteit, diversiteit, solidariteit, digitaal samenleven duurzaamheid, globalisering en technologisch burgerschap). Daarnaast zitten de denk- en handelswijzen in alle lessen verweven en komen de bestaande kern- en tussendoelen aan bod. Met Samsam werk je dus op een gestructureerde manier aan burgerschapsvorming en voldoe je aan de eisen die de inspectie stelt op het gebied van burgerschapsvorming. Ook aan de nieuwe eisen. Desgewenst kunnen de materialen meerdere weken worden ingezet, waardoor het ook geschikt is voor scholen die thematisch werken. 

Lees hier meer over burgerschap en Samsam. 

Met de lessen behandel je het thema democratie in vakken als geschiedenis, aardrijkskunde, burgerschap én taal, vakoverstijgend dus! Ook ontvang je voor de klas tijdschriften en een krant gemaakt door een journalistieke redactie. Jouw leerlingen lezen verschillende teksten en werken zo ook aan hun woordenschat en tekstbegrip.

Het pakket t.w.v. € 35,- bestaat uit:

• 1 maand toegang tot de online omgeving van Samsam (met lessen burgerschap)
• 30 exemplaren van het tijdschrift Samsam over het thema democratie
• 1 maand toegang tot de online omgeving van Kidsweek in de Klas (met geïntegreerde lessen taal, woordenschat en wereldoriëntatie)
• 30 exemplaren van de kinderkrant Kidsweek
• 8 lessen die je kunt doen bij Samsam en Kidsweek
• Extra: de kieswijzer voor kinderen, de verkiezingsbingo, video’s en nog veel meer lesideeën!

Het pakket wordt op 4 maart geleverd. Vanaf 1 maart heb je toegang tot het online lesmateriaal. 

Heeft jouw school al een abonnement op Samsam? Dan kun je ook het pakket bestellen met alleen Kidsweek voor slecht € 19,95! 

Met de lessen van Samsam leren kinderen kennis en vaardigheden die ook bij andere vakken van pas komen en die ze aan het denken zet over de maatschappij waarin ze leven en hun rol daarin. Het lesmateriaal van Samsam bestaat uit tien lessen burgerschap op twee niveaus (groep 5/6 en 7/8), vijf keer per jaar het magazine en toegang tot de website. Scholen kunnen kiezen voor een abonnement of bestellen de thema's los.

Lees meer > 

Over Kidsweek in de Klas 

Kidsweek is een echte papieren krant, voor kinderen van 7 tot 12 jaar. In Kidsweek lezen kinderen elke week het laatste nieuws uit Nederland en de wereld. Kidsweek in de klas – Wereld & Taal biedt aan de hand van het nieuws uit Kidsweek lesmateriaal aan waarbij de (kern)doelen van wereldoriëntatie en taal geïntegreerd worden aangeboden. Het lesmateriaal is geschikt voor groep 5 t/m 8 en wordt op 2 niveaus aangeboden.

Lees meer > 

… Kerstmis ook wel het feest van het licht wordt genoemd?

… veel christenen op Kerstavond of Eerste Kerstdag naar de kerk gaan om God te eren en te bedanken dat hij zijn zoon naar de wereld heeft gestuurd? Tijdens de kerkdienst worden er veel liederen gezongen en wordt er stilgestaan bij de geboorte van Jezus.

… protestanten en rooms-katholieken Kerstmis op 25 en 26 december vieren?

… het woord advent komst betekent? De periode van advent begint vier weken voor Kerst. Christenen kijken dan uit naar de komst van Jezus, omdat ze geloven dat hij terug zal komen. In veel kerken wordt tijdens advent elke zondag een kaars aangestoken. De laatste kaars wordt op Eerste Kerstdag aangestoken.