In het vieze water van een open riool drijft een drol. Night kijkt er niet van op. Onderweg naar school ziet ze elke dag vuil en afval. In de buurt is nergens een afvalbak te vinden. Tussen de huizen die gebouwd zijn van houten palen, lemen bakstenen, golfplaat en karton, ligt daarom overal vuilnis. De stegen tussen de huizen zijn zo smal dat er niet eens ziekenwagen of brandweerauto doorheen kan. Laat staan een vuilniswagen.

Niven heeft nog geluk met een badhuis vlakbij zijn huis. Night moet elke dag water halen om zich te wassen. “Ik koop elke ochtend twintig liter water. Dat sjouw ik in een jerrycan naar huis. Dan was ik me in een teil achter een gordijn,” vertelt ze. “Plassen doe ik in het open riool achter het huis, als niemand kijkt. Een grote boodschap doe ik in een plastic zak. De dichtgeknoopte zak slinger ik met een grote boog over het dak.” Zo’n projectiel noemen ze in Kibera ‘vliegend toilet’. Night wil er niet aan denken wat er gebeurt als het zakje bovenop iemand valt en openbarst. “Maar wat moet ik anders?”

Konijnenhok

Na het douchen, gaat Niven naar huis. Voor hij naar school gaat, wil hij het konijnenhok nog schoonmaken. “Ik heb tien konijnen. Ze krijgen groenteafval van de markt te eten. Als ze groot en dik zijn, verkoop ik ze. Dan kan ik mijn oom wat geld geven, omdat hij voor me zorgt. Ik woon bij hem omdat mijn ouders zijn overleden.”
Niven veegt de vloer rond het hok en geeft de konijnen schoon water uit een jerrycan. “Ik woon in een vieze buurt, maar ik probeer het hier zo schoon mogelijk te houden. Dat is niet altijd makkelijk, vooral niet in de droge zomermaanden. Dan moeten we zuinig zijn met water omdat het zo duur is.”

Als de konijnen verzorgd zijn, haast Niven zich naar school. Hij glijdt bijna uit over de plastic zakken op het modderige pad. “Soms houden we schoonmaakacties. Maar er is hier zoveel troep. We weten ook niet waar we het vuil heen moeten brengen,” zegt Niven schouderophalend. Bij de ingang van de school hangt een bak met een kapot kraantje. Er staat bij geschreven: ‘Handen wassen na het plassen.’ “Er is geen geld voor een nieuwe kraan,” zegt een juf. “Handen wassen doen we in een teiltje water.” En de wc’s? De juf wijst naar een rieten schutting. Daar plassen de jongens tegen aan. De meisjes gaan naar een gammel hokje. Daar doen ze hun behoefte in plastic zakken. Die zakken worden aan het einde van de dag naar een afvalhoop gebracht.

Meer badhuizen

“Mijn ouders praatten nooit over hygiëne en mijn oom ook niet. Maar onze lerares zegt vaak dat we ons best moeten doen om zo schoon mogelijk te zijn. Anders worden we ziek,” vertelt Niven. “De regering zou ons moeten helpen door meer badhuizen in Kibera te bouwen.”
“Maar het is niet overal vies in Nairobi,” weet Night. “Toen ik een keer met de bus door de stad reed, zag ik veel schonere wijken.” Niven doet er nog een schepje bovenop. “Soms zie je op televisie plaatsen waar het zó schoon is dat je van de straat kunt eten! Later ga ik veel geld verdienen en dan ga ik daar wonen.”

Te weinig wc’s

Kibera ligt aan de rand van Nairobi, de hoofdstad van Kenia. Niemand weet precies hoeveel mensen er wonen. Misschien wel een miljoen. Voor al die bewoners zijn maar zeshonderd wc’s. Meer dan 1500 mensen moeten samen doen met één pot. Geen wonder  dat afgelegen hoekjes in de wijk ook als wc worden gebruikt. Maar bacteriën in rondslingerende poep komen zo in drinkwater of op voedsel terecht. Wie poepbacteriën binnenkrijgt kan flink ziek worden.

Terwijl Night al naar school loopt, gaat Niven met een handdoek om zijn nek nog snel naar het badhuis. Niemand in zijn wijk heeft thuis stromend water. Niven moet vijftig meter lopen voor het badhuis, een badkamer voor de hele buurt. “Voor vijf cent kan ik een douche nemen en het stuk zeep gebruiken. De wc kost ook vijf cent en daarvoor krijg je ook een beetje wc-papier,” vertelt Niven. Betalen doe je bij de kiosk waar ook frisdrank, koekjes en batterijen te koop zijn.

De peepoo is een mini-wc in de vorm van een zakje. Het woord komt van de Engelse woorden pee (= plas) en poop (= poep). De peepoo is speciaal gemaakt voor mensen in sloppenwijken.

VOORDELEN:

• Goedkoop: een zakje kost maar drie cent.
• Hygiënisch: volle zakjes worden opgehaald en verzameld.
• Veilig: je hoeft in het donker je huis niet uit