Overslaan en naar de inhoud gaan
Reportage

Ahmad uit Syrië speelt de rol van vader

Hoe is het om zonder vader op te groeien? Ahmad (13) uit Syrië weet daar alles van. Zijn vader overleed toen hij een baby was.
Ahmad vluchtte van Syrië naar Turkije.
Ferhad Jafer

Bleek en stil

Het is acht uur ’s avonds. Na een lange dag van wel twaalf uur sjouwen en schoonmaken in een meubelfabriek komt Ahmad stil en bleek de kamer binnen. Hij is doodop en ploft neer op een matras op de grond. “Het gaat wel hoor,” probeert hij zich groot te houden. Ahmad frommelt zenuwachtig aan zijn kleren. Hij is duidelijk niet gewend over zichzelf te praten. Maar als hij wat meer op zijn gemak raakt, blijkt dat hij genoeg te vertellen heeft over zijn leven.

Traditie

“Ik heb mijn vader nooit gekend, omdat hij stierf toen ik nog heel jong was.” Na zijn dood werd Ahmads oudste broer het hoofd van het gezin. Hij nam de taken van hun vader over en verdiende geld voor het hele gezin. Dat is traditie in grote delen van Syrië, waar vrouwen meestal niet buitenshuis werken. Ahmads broer had een baan in een atelier waar hij van lamsleer jassen naaide. Ook Ahmad werkte daar vanaf zijn achtste jaar regelmatig. “Na school. Het was er gezellig, ik kende iedereen,” vertelt hij.

Burgeroorlog

Ahmad komt uit Syrië, maar toen het daar vorig jaar door bomaanvallen steeds gevaarlijker werd, vluchtte hij met zijn familie naar Turkije, net als honderdduizenden andere Syriërs.
In Syrië heerst sinds 2011 een bloedige burgeroorlog waarbij soldaten van de Syrische president Assad vechten met tegenstanders. De oorlog heet burgeroorlog omdat de strijdende partijen in hetzelfde land wonen. Door de gevechten en het geweld zijn al meer dan 100.000 mensen omgekomen. In dorpen en steden die door de oppositie zijn bezet, bestoken regeringstroepen inwoners voortdurend met bommen en kogels.

Ahmad heeft alleen vrij op zondag. "Tekenen was vroeger op school één van mijn lievelingsvakken."
"Tekenen was vroeger op school één van mijn lievelingsvakken." Ferhad Jafer
Ahmads moeder maakte een gevaarlijke reis door oorlogsgebied om de winterkleding uit Syrië op te halen. Gelukkig is ze weer heelhuids terug.
Ahmads moeder is veilig teruggekomen van haar reis. Ferhad Jafer

Vluchten

“We moesten zo snel vluchten voor de raketaanvallen, dat we bijna alles in Syrië achterlieten,” vertelt Ahmad. “Ook de foto van mijn vader. Voor mijn moeder was het portretje erg belangrijk.”  Net over de grens, ontmoetten ze een Turkse familie die een kamer en een keukentje over had. Toen ze eenmaal een veilig onderkomen hadden, was geld verdienen de grootste zorg. Ahmads oudste broer was tijdens de oorlog gewond geraakt. Sindsdien is hij invalide en daarom kan hij alleen maar zittend werk doen. Zo’n baan is voor een vluchteling in een vreemd land niet makkelijk te vinden.

Vaders in tijden van oorlog

Duizenden Syrische kinderen groeien op zonder hun vader. Veel vaders vechten in de oorlog. In het ergste geval komen de vaders om tijdens gevechten, raketaanvallen of ander geweld. Sinds 2011 is al meer dan een miljoen Syrische kinderen met of zonder familie op de vlucht geslagen voor de oorlog. Veel van deze kinderen zijn getraumatiseerd door alle verschrikkelijke ervaringen.

Steunpilaar

Ahmad is nu de financiële steunpilaar van het hele gezin. Hij gaat niet meer naar school, maar verdient de kost voor de hele familie: zijn moeder, zijn broer en diens vrouw met hun drie zoontjes en zijn zus. Ahmads zwager, de man van zijn zus, brengt ook geen geld in het laatje. Net als veel andere jonge mannen is hij in Syrië achtergebleven om tegen het leger van de Syrische president Assad te vechten. Soms komt hij naar Turkije om zijn vrouw te zien.

Baan

De baan in de meubelfabriek vond Ahmad via de Turkse buren. “Ik werk zes dagen in de week. Ik maak schoon en ik doe allerlei klusjes. Per dag verdien ik ongeveer 15 lira (6 euro).” Dat is net genoeg voor eten, water en elektriciteit in huis. Hoe snel dat geld op kan gaan, bleek wel toen zijn neefje Mohammed ernstig ziek werd. De medicijnen kostten 17 lira. Toen Ahmad niet meer dan 15 lira op de toonbank kon leggen, gaf de apotheker gelukkig korting. Hij trekt kleine Mohammed tegen zich aan. “Dankzij mij wordt hij weer beter,” zegt hij trots.

Winterkleren

Soms treurt Ahmad wel om zijn volwassen bestaan. “Als ik Turkse jongens van mijn leeftijd zie voetballen, dan denk ik aan mijn vroegere leven. Maar tegelijkertijd voel ik me zo veel ouder dan zij, dat ik niet eens meer zin heb om mee te doen.” Ahmad maakt zich niet alleen zorgen over geld. Hij was ook ongerust over zijn moeder die tien dagen geleden naar hun oude huis in Syrië vertrok. Ze reisde door oorlogsgebied, maar toch was het nodig dat ze ging. “Ze haalde onze winterkleren op.” Buiten is het nog warm, maar binnen voelen de muren al kil en vochtig aan. In het enige raam zit geen glas. Nog even en het zal bitterkoud zijn in de kleine kamer.

Plaats als eerste een reactie