“Pap, mag ik nou?” Kinsley Magana uit Vereeniging, een stad ten zuiden van Johannesburg, kijkt zijn vader smekend aan en wijst naar de gekleurde helmen op de grond. “Eén keertje maar, ik ben al dertien!” roept Kinsley verontwaardigd. Maar Kinsleys vader is onverbiddelijk: “Nee, je bent nog veel te jong om ze te beschilderen,” zegt hij beslist. Kinsley mompelt wat en ploft terug op zijn stoel. Hij gaat door met waar hij mee bezig was: het schoonpoetsen van de helmen.
Kinsley’s vader verdient al meer dan twintig jaar zijn brood met het pimpen van bouwvakkershelmen. Hij maakt ze voor voetbalsupporters die ze tijdens de wedstrijd dragen. Makarapa’s heten deze helmen in Zuid-Afrika. 

Populair

Makarapa’s zijn opvallende hoofddeksels in felle kleuren. De één is groen met bovenop een voetballer, de ander is knalgeel met twee voetballen en een rare bril. Deze maffe helmen zijn razend populair in Zuid-Afrika. “Mijn vader heeft er voor iedere club al wel één gemaakt”, zegt Kinsley trots. “En nu het WK eraan komt, maakt hij er nog veel meer,” zegt hij. Hij somt wat landen op: “We gaan een oranje helm maken voor Nederland, één met veren voor Brazilië en een rode voor Engeland.”

Gloeiend ijzer

Een beetje jaloers kijkt Kinsley naar zijn grote broer Ernest. Hij mag de helmen wel beschilderen en nog spannender: ze uitsnijden. Gespannen kijkt hij hoe Ernest de helm boven een gloeiend heet ijzertje houdt. “Ik maak het plastic eerst warm, dan wordt het zacht en dan kan ik het makkelijker snijden,” legt Ernest uit. “Maar het poetsen is ook heel belangrijk hoor,” en hij port Kinsley lachend in zijn zij. “De helm moet goed schoon zijn voordat we hem kunnen beschilderen.”

Kinsley heeft veel zin in het WK. “Er komen allemaal mensen uit het buitenland. Dat lijkt me heel leuk. Die zie je hier nooit zoveel. En misschien krijgt mijn vader het wel extra druk. Ik hoop dat hij heel veel helmen verkoopt! En ik duim dat Bafana Bafana wint. Dat is het Zuid-Afrikaanse elftal. Ze hebben al wel veel verloren, dus ze moeten nog veel trainen. Maar misschien, met een beetje geluk, worden we wereldkampioen!”

Het is Zuid-Afrikanen niet makkelijk gemaakt om iets te verdienen aan het WK. Alleen de FIFA mag dingen verkopen die iets met het WK te maken hebben. Frisdrank, broodjes en popcorn in het stadion en ook de sjaaltjes en p[etjes die je op straat koopt, alles is in handen van de FIFA. Mensen die ook wat willen verkopen moeten dat eerst aan de FIFA vragen. Het antwoord is meestal ‘NEE’. Sommige Zuid-Afrikanen is het wel gelukt om iets te verdienen aan het WK. De vader van Kinsley is zo iemand. Hij zet alles op alles om na afloop bij de winnaars te horen.

De makarapa is, samen met de vuvuzela (toeter) en een enorme plastic bril, onmisbaar voor de Zuid-Afrikaanse voetbalsupporter. Een makarapa is oorspronkelijk een mijnwerkershelm. 
In de vele goud- en diamantmijnen die er in Zuid-Afrika zijn, dragen arbeiders helmen voor de veiligheid.

• Zuid-Afrikaanse voetbalsupporters dragen makarapa's.
• Het is voor Zuid-Afrikanen niet makkelijk om iets te verdienen aan het WK.