Er wordt wel gezegd dat geen stad ter wereld zo schoon is als Tokio. Ook al wonen er zo’n 13 miljoen mensen, er ligt geen vuiltje op straat. Verder wordt er niet geschreeuwd, voetgangers botsen niet tegen elkaar en automobilisten toeteren niet. Mensen gaan respectvol en beleefd met elkaar om. In een van de straten in een rustige wijk, staat het houten huis van Ayata en Haruta. Er zijn wel meer gebouwen van hout in Japan. In het land zijn vaak aardbevingen en dan is dat bouwmateriaal veiliger dan bedolven raken onder ingestort puin van duizenden kilo’s. Toch staat Tokio ook vol met wolkenkrabbers en appartementencomplexen van beton. “Toen we zes waren zijn we hier naartoe verhuisd. De benedenburen van ons vorige appartement klaagden over ons. We maakten teveel lawaai.” Ze wonen met hun ouders, zoals de meeste families in Tokio. In sommige andere steden, dorpen en op het platteland is het nog wel de gewoonte dat opa’s en oma’s bij je in huis wonen en dat ze voor de kleinkinderen zorgen. Maar daarvoor zijn de huizen in Tokio te klein. Ook daarom is het niet de gewoonte dat mensen bij elkaar thuis op visite komen. Een van de belangrijkste regels in huis is: schoenen uit. “Dat is voor de hygiëne. We zijn niet anders gewend en we trekken gewoon warme sokken of slippers aan.”

Het is bijzonder dat de tweelingbroers in een oud huis wonen, van zo’n zestig jaar. Dat klinkt niet antiek, maar de meeste huizen zijn nieuwer. In de traditionele huizen wonen meestal geen mensen, maar zitten snoepwinkels waar je bijvoorbeeld wagashi kunt kopen. Deze mini-gebakjes zijn smakelijke kunstwerkjes, gemaakt van onder andere gemalen azukiboon en suiker. Ayata: “Onze moeder koopt ze en we eten ze bij de groene thee die we drinken.” Theedrinken hoort bij het dagelijks leven in Japan, maar de theeceremonie met matcha is een speciale gebeurtenis. Dan wordt er van het groene theepoeder een drankje gemaakt en geserveerd, allemaal in een vaste volgorde. De tweeling heeft zelf nooit zoiets meegemaakt. Hun moeder leerde het ritueel vroeger op de middelbare school, maar doet het niet thuis. In een stad als Tokio maakt nu lang niet iedereen meer tijd voor zo'n urenlange gebeurtenis en wordt het meer en meer iets voor toeristen.

Unieke architectuur

Er is iets anders dat de tweeling wel echt jammer vindt: er zijn steeds minder dagashi winkels. Dagashi is goedkoop lang houdbaar snoep in verpakkingen die al tientallen jaren hetzelfde zijn. Vaak is het zoet, maar het kan ook gedroogde inktvis zijn. Ayata: “Tegenwoordig wordt er zoveel snoep geïmporteerd uit andere landen dat dit snoep verdwijnt. Dat is jammer, maar het buitenlandse snoep is wel heel lekker. Alleen een stuk duurder.” In Tokio staan heel veel bijzondere gebouwen, vinden de broers. Dat viel ze vooral op nadat ze naar het buitenland waren geweest. Ze zijn twee keer in de Verenigde Staten, een keer in Taiwan en een keer naar de Filipijnen geweest. “We zouden wel vaker willen reizen omdat het leuk is om andere culturen en andere landschappen te zien. En door die reizen weten we nu dat onze architectuur echt heel uniek is.”

In Tokio staan bijvoorbeeld boeddhistische tempels, maar ook jinja’s – heiligdommen van het shintoïsme. Veel Japanners mixen deze twee religies. Bij begrafenissen gaan mensen vaak naar een boeddhistische tempel. En op speciale verjaardagen gaan ze in een kimono, een traditioneel Japans gewaad, naar de jinja om daar te bidden. Bijvoorbeeld als je drie, vijf of zeven wordt. “En ook met nieuwjaar gaan we. Dan eten we eerst speciale noedels. Hele lange. Dat betekent dat je een lang leven zult hebben. Veel mensen kopen in de jinja een omikuji, een brie  e met een voorspelling erop. Die kun je hier het hele jaar door vinden, maar de boodschap die je met nieuwjaar krijgt, geldt voor het hele komende jaar.”

Discipline

Iets anders dat ze extra opviel tijdens hun reizen, is dat het openbaar vervoer in Japan heel goed is geregeld. Treinen in Japan vertrekken namelijk altijd precies op tijd. Vertrektijden worden niet in minuten aangegeven, maar in seconden. “Wij wandelen of fietsen naar school. De trein nemen we misschien eens per maand. Het is wel typisch Japans dat alles zo op tijd gaat, want in onze cultuur is discipline heel belangrijk. En respect: dus je laat anderen niet wachten.”