De hele stad trilde, die 14 januari. “Een Russische raket raakte een flat in onze buurt. Ik zou daar gaan spelen bij een vriendin. Gelukkig overleefde zij, maar zes kinderen kwamen om en veertig volwassenen. En er waren zo’n tachtig gewonden. Ik ga er nog vaak naartoe om aan de slachtoffers te
denken. Ik heb er ook een knuffel neergelegd. Het is de plek van mijn ergste nachtmerrie.”
Het gezin woont dichtbij het vliegveld; een van de belangrijkste doelwitten voor het leger van Poetin. De eerste raketaanval kan ze zich nog goed herinneren. “Ik hoorde een  uittoon en rende naar buiten om te kijken waar het geluid vandaan kwam. In de lucht zag ik een zwart voorwerp. Eerst dacht ik dat het een heel grote vogel was. Het had de vorm van een potlood. Maar toen kwam het op de grond terecht. Niet eens meteen, maar een paar seconden daarna zag en hoorde ik een enorme explosie met heel veel rook. Mijn ouders waren weg en de buurkinderen waren ook alleen thuis. Zij kwamen huilend naar me toe gerend en we hebben ons verstopt in mijn slaapkamer. De hele tijd klonken de sirenes van het luchtalarm. De stroom was uitgevallen, dus ik probeerde wat thee te maken op ons gasfornuis. Pas na vier uur kwamen onze ouders, want zij moesten natuurlijk zelf ook ergens schuilen. Dat leek wel een eeuwigheid!"

Polina legt haar tablet weg. De online schooldag zit er weer op. “We gaan nog steeds niet terug naar school omdat die gebouwen geen schuilkelders hebben.” Bijna al haar klasgenoten vluchtten toen Rusland het land binnenviel, eind februari vorig jaar. “Het zou veiliger zijn om ook te
vertrekken, maar dat wil ik niet. Want ik hoor hier thuis. En ook al is het gevaarlijk, ik wil niet als een vreemde in het buitenland leven. Daar is alles anders. Je moet daar dingen anders doen dan je gewend bent en dat zou me een ongemakkelijk gevoel geven. Ik ben hier geboren en hier wil ik
ook sterven. We kennen veel mensen die zijn gaan vechten aan het front. Dat vind ik heel dapper. Mijn vader is niet in het leger, maar hij staat wel op de lijst om opgeroepen te worden. Net als heel veel mannen. Ik hoop niet dat hij hoeft te gaan, want dan zou ik me vreselijke zorgen maken.”

De oorlog kwam onverwachts voor haar. “Ik keek nooit het nieuws en las geen krant. Ik hoorde leerkrachten en ouders wel over de dreiging, maar ik probeerde het niet te geloven. Ik dacht dat het een slechte grap was. Nu volg ik het nieuws wel op de berichten-app op mijn smartphone.” De gevolgen van de oorlog zijn groot, vooral ook voor haar psychische gezondheid. “Ik ben de hele tijd bang en zenuwachtig. Ik verwacht elk moment dat er een bom op ons huis valt. En ik maak me zorgen om iedereen die we kennen die in het leger vecht. En als ik op het nieuws hoor dat er weer een aanval op Kiev is, ben ik bang dat mijn broer gewond is geraakt. Hij studeert daar.”

Ondertussen kruipt Yesya spinnend bij haar op schoot en bulldog Buba komt met een speeltje om aandacht vragen. Hij is nog een pup en bruist van de energie. Polina legt uit dat ze de huisdieren hebben genomen op advies van de psycholoog. ”Als ik met ze speel en knuffel, kan ik een beetje ontspannen. Ik kreeg ook de tip om mijn gevoelens en gedachten in een dagboek op te schrijven. Dat helpt met verwerken. Als ik met vrienden ben, koken we wat lekkers, doen bordspelletjes of halen leuke herinneringen op. En ik lees veel. Nu ben ik bezig in Animal Farm maar ik houd ook van gedichten. Zo denk ik minder aan de oorlog.” Toch blijft Polina angstig, vooral als ze alleen thuis is. Haar moeder is advocaat en probeert zo veel mogelijk thuis te werken, maar voor haar vader is dat onmogelijk. “Mijn moeder heeft een Motanka voor me gekocht. Een talisman in de vorm van een pop, die me altijd zal beschermen.”

Schuilkelder

Ze trekt haar schoenen aan, loopt naar buiten en daalt de trappen af naar een kelder. Die werd vroeger als opslag gebruikt. Er stond van alles
wat nooit gebruikt werd. Haar vader ruimde op, maakte een ventilatiesysteem zodat er nu frisse lucht binnenkomt en plaatste een gaskachel.
“Nu hebben we een schuilkelder voor ons en alle buren. Ik heb hier dagen en vooral ook nachtenlang gezeten. Een keer telden we in twee uur tijd wel dertien explosies. Die gaskachel heeft ons door de winter geholpen, want er was nergens elektriciteit. Door de aanslagen is namelijk het hele stroomnetwerk vernield, net als de waterzuivering. Vandaar dat er ook altijd flessen drinkwater staan. Die halen we van buiten de stad.” Over de toekomst denkt Polina niet zo veel. Ze bidt en hoopt vooral op een goede afloop. “Het is mijn grootste wens dat Oekraïne deze oorlog wint.”