Islam

Een moslim gelooft dat Allah de enige god is en dat de profeet Mohammed de boodschappen van Allah aan de mensen heeft doorgegeven. Dit geloof heet de islam. Er leven op de hele wereld meer dan een miljard moslims. De meesten wonen in het Midden-Oosten, Afrika en Azië.

Wie stichtte de islam?

De profeet Mohammed richtte in 610 na Christus de islam op. Volgens moslims stuurde hun god Allah de engel Gabriël naar Mohammed om hem uit te leggen hoe mensen moesten leven. Mohammed vertelde de inwoners van Mekka over deze boodschap. Daarna verhuisde Mohammed naar de stad Medina. Ook vanuit deze stad verspreidde Mohammed de boodschap van Allah. Voor moslims is dit het begin van hun islamitische jaartelling.

Wie is Allah?

Allah is het Arabische woord voor God. Je kunt ‘Allah’ en ‘God’ door elkaar heen gebruiken, want het betekent hetzelfde.

Er zijn verschillende groepen moslims. De twee grootste groepen zijn de soennieten en de sjiieten. Hiernaast bestaat ook het soefisme. Over sommige onderdelen van hun geloof, hebben de groepen verschillende meningen.

Soennieten en sjiieten
De twee grootste stromingen binnen de islam zijn de soennieten en de sjiieten. Zij waren het niet eens over wie profeet Mohammed na zijn dood moest opvolgen. De sjiieten vormen de meerderheid in met name Iran. Maar er wonen ook veel sjiieten in Irak, Pakistan en Syrië. De soennieten wonen vooral in Noord-Afrikaanse landen, waaronder Marokko, Egypte en Saudi-Arabië.

Soefisme
Een andere stroming binnen de islam is het soefisme. Vooral in Turkije vind je soefi’s. Het woord komt van het Arabische soef, dat wol betekent. De stroming is vernoemd naar de wollen kleding van de eerste soefi’s. Ze hebben zich laten inspireren door het christendom en hindoeïsme en proberen door filosofische gesprekken en meditatie dichterbij Allah te komen. Niet alle moslims vinden deze stroming passen binnen de islam en in sommige landen is het verboden om soefi te zijn.

Oost- en Westaanbidders
Moslims bidden met hun gezicht naar Mekka: de meest heilige plaats in de islam. Moslims op Java, een Indonesisch eiland, doen dat ook. Vanuit hun land is dat met het gezicht naar het westen. Maar toen er Javaanse moslims naar Suriname vertrokken, ‘moesten’ ze ineens met hun gezicht naar het oosten bidden. Vanuit Suriname ligt Mekka namelijk in het oosten. Sommige Javaanse moslims in Suriname bleven toch met hun gezicht naar het westen bidden, zoals ze gewend waren in Indonesië. Andere gelovigen bidden wel richting Mekka. Daarom zijn er nu twee groepen moslims in Suriname: de oost- en westaanbidders.

De islam is een godsdienst. Het woord islam komt uit het Arabisch en betekent: ‘overgave aan Allah’ en ‘vrede aangaan’. Mensen die in de islam geloven heten moslims. Moslim betekent daarom: ‘iemand die vrede heeft gesloten met Allah’.

Wat is het heilige boek?

De Koran is het heiligste boek in de islam. In de Koran staan alle leefregels waaraan een moslim zich moet houden.

Er zijn vijf belangrijke regels in de islam: de zuilen. Die gaan over de geloofsbelijdenis (zeggen dat je gelooft in Allah als enige God), het bidden, vasten, geld geven aan de armen en de bedevaart naar Mekka. Niet alle moslims houden zich evenveel met al deze vijf zuilen bezig. Sommigen volgen de regels heel streng, anderen wat minder.

Alcohol
Volgens de islamitische wet mag een moslim geen alcohol drinken. In de islamitische landen Saudi-Arabië en Iran mag daarom officieel niet eens alcohol verkocht worden. In de meeste andere islamitische landen gebeurt dat onder strenge regels wel, maar daar drinken de meeste moslims alsnog geen alcohol.

Hoofddoek
Veel moslima’s (vrouwen die in de islam geloven) dragen een hoofddoek. Vooral in islamitische landen is dit traditie. En in sommige families of landen zelfs verplicht. Maar ook in niet-islamitische landen dragen moslimvrouwen een hoofddoek. Soms om te laten zien dat de draagster in Allah gelooft. Er zijn moslims die vinden dat vrouwen hun haren en lichaam op straat en in openbare gebouwen moeten bedekken. Het idee hierachter is dat vrouwen zichzelf zo kunnen beschermen tegen de blikken van mannen. Zij vinden dat je schoonheid alleen is bestemd voor de ogen van je echtgenoot. Make-up en strakke of sexy kleding horen volgens hen ook niet. Maar niet alle gelovigen denken hier hetzelfde over.

Burka
Een hoofddoek bedekt alleen de haren van een vrouw, maar er zijn nog een aantal andere manieren om het vrouwelijke lichaam te bedekken. Bijvoorbeeld de burka die vooral wordt gedragen door streng gelovige vrouwen. Dit is een grote, wijde, zwarte lap stof met alleen een kijkgaatje voor de ogen. Thuis mogen de hoofddoeken en burka’s meestal gewoon af, als er tenminste geen vreemde mannen in de buurt zijn.

Eén vrouw of meerdere?
Van de islamitische wet mogen moslimmannen met maximaal vier vrouwen trouwen. Maar dit mag alleen als hij ze ook allemaal goed kan verzorgen en onderhouden. In het dagelijks leven hebben maar weinig mannen zoveel echtgenotes. Niet alle moslims vinden het een goed plan om meerdere vrouwen te hebben. Deze islamitische wet geldt trouwens niet overal. In Turkije is het bijvoorbeeld gewoon verboden om te trouwen met meer dan één vrouw.

Jong trouwen
Er zijn families of gebieden, zoals het Atlas-gebergte in Marokko, waar het een traditie is dat meisjes jong trouwen. Vaak al voor hun veertiende. Maar die traditie is overal ter wereld aan het veranderen. Het is trouwens geen islamitische gewoonte, want kindhuwelijken gebeuren ook in families die geen moslim zijn.

Besnijdenis
Moslimjongens worden vaak voor hun puberteit besneden. In Nederland gebeurt dat meestal in het ziekenhuis of in een speciaal besnijdeniscentrum. Er wordt dan een stukje voorhuid van de penis weggesneden. Vaak wordt dit ritueel uitgevoerd op de geboortedag van Mohammed. Het is een gebruik dat al voor de islam werd uitgevoerd en het had waarschijnlijk te maken met hygiëne. Daarnaast is het een manier om te laten zien dat je deel uitmaakt van de groep besneden jongens en mannen. In het Jodendom is jongensbesnijdenis ook een rituele gewoonte. In sommige landen, zoals Ethiopië en Somalië, worden meisjes ook besneden. Er zijn mensen die denken dat dit met de islam te maken heeft, maar het gebeurt ook bij families die christen zijn of een natuurgeloof aanhangen, zoals het animisme.

Overlijden
Als een moslim overlijdt, moet de overledene binnen 24 uur worden begraven. Het lichaam wordt in doeken gewikkeld en begraven met het gezicht richting Mekka. Bij moslims die niet meer in hun geboorteland wonen, wordt soms het lichaam eerst gebalsemd en daarna vervoerd naar het land van herkomst of waar de familie vandaan komt.

De meeste moslims wonen in landen waar de islam de officiële godsdienst is. De meeste islamitische landen liggen in het Midden-Oosten, waar de islam ook vandaan komt.

Midden-Oosten
Er wonen op de wereld ruim 1,5 miljard moslims. Bijna het hele Midden-Oosten is islamitisch. Ook in Noord-Afrika is het grootste deel van de bevolking islamitisch, vaak meer dan 95% van de bevolking. Maar het land met de meeste moslims is Indonesië: ruim 200 miljoen.

Europa
In de afgelopen 100 jaar zijn er veel moslims vanuit het Midden-Oosten en Noord-Afrika naar Europa gekomen om werk te zoeken of omdat ze in hun thuisland gevaar liepen. De islam is de snelst groeiende religie in Europa. Zo zijn er in het Europese straatbeeld moskeeën gekomen.

Bidden mag een moslim overal doen; thuis, op het werk, op school, op straat, maar het liefst in een moskee. De moslims bidden op de grond, met het gezicht in de richting van Mekka. Je kunt naar de zon kijken om die richting te bepalen. Maar er zijn ook websites en apps waar je je adres kunt intypen en dan rekent een systeem het precies uit. En er zijn gebedsmatten met een kompas. Vanuit Nederland gezien ligt Mekka in het zuidoosten.